Bức xạ năng lượng mặt trời là một trong những nguồn năng lượng tái tạo quan trọng trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt đối với hệ thống điện mặt trời. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ bức xạ mặt trời là gì, các đơn vị đo bức xạ, cùng những đặc điểm chính và tại sao nó lại đóng vai trò then chốt trong việc vận hành hệ thống điện mặt trời.
Bức xạ năng lượng mặt trời là gì?

Bức xạ năng lượng mặt trời là nguồn năng lượng được phát ra từ Mặt Trời dưới dạng sóng điện từ, bao gồm cả ánh sáng nhìn thấy, tia hồng ngoại và tia tử ngoại. Khi bức xạ này đi qua khí quyển và chạm đến bề mặt Trái Đất, một phần năng lượng được hấp thụ, một phần bị phản xạ trở lại không gian.
Có thể hiểu một cách đơn giản, bức xạ mặt trời là nguồn cung cấp năng lượng sạch tự nhiên mà các hệ thống điện mặt trời tận dụng để tạo ra điện năng. Đây chính là nguồn năng lượng không cạn kiệt và không gây ô nhiễm môi trường – và cũng là lý do tại sao chúng ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong đời sống và công nghiệp.
Các đơn vị đo bức xạ năng lượng mặt trời
Bức xạ năng lượng mặt trời được đo lường bằng nhiều đơn vị khác nhau, tùy thuộc vào mục đích sử dụng. Có một số đơn vị phổ biến được sử dụng trong lĩnh vực này:
1. W/m² (Watt trên mét vuông)
Đây là đơn vị đo cường độ bức xạ tức thời tại một thời điểm nhất định. Khi nói “bức xạ mặt trời tại thời điểm đó là 1000 W/m²”, nghĩa là mỗi mét vuông bề mặt Trái Đất nhận được 1000 Watt năng lượng từ mặt trời.
Đơn vị W/m² là một thông số kỹ thuật quan trọng trong lĩnh vực năng lượng mặt trời. Nó được sử dụng rộng rãi để định lượng năng lượng mặt trời thu được tại một vị trí xác định, từ đó đánh giá hiệu suất hoạt động của các tấm pin quang điện và các hệ thống chuyển đổi năng lượng mặt trời khác.
2. Ly (Langley)
Langley là một đơn vị đo lượng lượng bức xạ năng lượng mặt trời tích lũy trên một đơn vị diện tích, tương đương với một calori trên centimet vuông (1 cal/cm²).
Trong lịch sử, Langley từng được sử dụng rộng rãi trong các nghiên cứu về năng lượng mặt trời và khí tượng học. Tuy nhiên, ngày nay, đơn vị này ít được ưa chuộng hơn trong các ứng dụng hiện đại do sự phức tạp trong việc tính toán và quy đổi sang các đơn vị SI chuẩn.
3. BTU/ft² (BTU trên feet vuông)
Đây là đơn vị đo mật độ năng lượng nhiệt bức xạ mặt trời trên một đơn vị diện tích feet vuông trong một khoảng thời gian nhất định.
Đơn vị này thường được ứng dụng trong ngành công nghiệp điều hòa không khí và làm lạnh để định lượng năng lượng nhiệt mặt trời tác động lên các bề mặt kiến trúc như mái nhà và tường, từ đó phục vụ cho việc tính toán tải nhiệt và thiết kế các hệ thống làm mát hiệu quả.
Đặc điểm bức xạ năng lượng mặt trời

Bức xạ năng lượng mặt trời không cố định mà biến thiên theo thời gian, vị trí địa lý và điều kiện môi trường. Dưới đây là những đặc điểm chính:
- Phổ bức xạ rộng: Năng lượng mặt trời trải dài trên một dải tần số điện từ rộng lớn, bao gồm các bước sóng ngắn (tia X, tia cực tím), vùng quang phổ nhìn thấy được, và các bước sóng dài hơn (tia hồng ngoại, sóng radio). Tính chất này mở ra tiềm năng ứng dụng đa dạng của năng lượng mặt trời trong nhiều lĩnh vực.
- Tính biến thiên theo thời gian và vị trí: Cường độ bức xạ mặt trời tại một vị trí cụ thể trên Trái Đất chịu sự chi phối của các yếu tố thời gian (trong ngày, theo mùa) và vị trí địa lý. Ví dụ, đỉnh bức xạ thường xảy ra vào giữa trưa và có sự khác biệt đáng kể giữa các mùa.
- Ảnh hưởng của góc chiếu: Hiệu suất hấp thụ năng lượng mặt trời trên một bề mặt tỷ lệ thuận với góc chiếu của ánh sáng mặt trời. Góc chiếu vuông góc (khi Mặt Trời ở vị trí cao nhất) mang lại hiệu quả thu nhận năng lượng tối ưu.
- Suy giảm do các yếu tố môi trường: Mặc dù bức xạ mặt trời truyền đến Trái Đất dưới dạng bức xạ điện từ, nhưng sự phân bố năng lượng trên bề mặt không đồng đều. Các tác nhân như mây che phủ, ô nhiễm bụi khí, khói, cũng như các vật cản như tòa nhà và cây cối có thể gây ra sự suy giảm đáng kể lượng bức xạ mặt trời tiếp cận bề mặt.
Tầm quan trọng của bức xạ năng lượng mặt trời với hệ thống điện mặt trời

Nguồn cung cấp năng lượng mặt trời
Tính phân bố rộng khắp toàn cầu của bức xạ năng lượng mặt trời cho phép khai thác tiềm năng này ở mọi vĩ độ. Mặc dù cường độ khác nhau, mọi vùng đất đều có thể ứng dụng năng lượng mặt trời cho việc sản xuất điện và nhiều mục đích khác. Hiện nay, với công nghệ hiện đại như hệ thống điện mặt trời giúp tự động theo dõi, giúp tự điều chỉnh góc nghiêng của các tấm pin để tối ưu hiệu quả hấp thụ năng lượng mặt trời.
Tạo nguồn điện liên tục và bền vững
Điểm nổi bật của bức xạ năng lượng mặt trời là tạo ra dòng điện liên tục, một nguồn năng lượng sạch và bền vững, phục vụ mọi nhu cầu từ cá nhân đến công nghiệp. Dòng điện ổn định này giúp giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và bảo vệ môi trường.
Ánh sáng mặt trời kích thích các hạt điện tử trong tấm pin, tạo ra dòng điện liên tục. Nguồn điện này có thể cung cấp trực tiếp cho thiết bị hoặc lưu trữ để sử dụng sau.
Bức xạ năng lượng mặt trời không chỉ là một nguồn năng lượng sạch dồi dào mà còn là chỉ số cốt lõi quyết định đến hiệu suất của mọi hệ thống điện mặt trời. Đầu tư vào hệ thống điện năng lượng mặt trời là cách để tiết kiệm chi phí điện hiệu quả, vừa mang lại nguồn năng lượng xanh cho mọi nhà.
Liên hệ Saigon Solar để nhận tư vấn miễn phí về dịch vụ lắp đặt điện mặt trời qua các thông tin bên dưới:
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
Hotline: 091 354 1168
Địa chỉ: Số 4, lô i5, Đ. DD5, P.Tân Hưng Thuận, Quận 12, TPHCM
Website: https://saigonsolar.com.vn/
Email: marketing.cnsg@gmail.com
Xem thêm các bài viết tương tự:
Sự cố thường gặp về hệ thống điện mặt trời khi sử dụng và cách xử lý
Lắp điện mặt trời mái nhà và những lưu ý khi lựa chọn
Hệ thống giám sát năng lượng mặt trời – Tối ưu chi phí điện
Hệ thống điện mặt trời hòa lưới không dự trữ hoạt động ra sao?
Có nên lắp hệ thống điện năng lượng mặt trời hòa lưới có dự trữ?

